Το αλλεργικό αναφυλακτικό σοκ (allergic shock ή anaphylactic shock) αποτελεί τη σοβαρότερη μορφή αλλεργικής αντίδρασης. Πρόκειται για το τελικό στάδιο μιας έντονης και γενικευμένης αλλεργικής απόκρισης του οργανισμού, γνωστής ως αναφυλακτική αντίδραση ή αναφυλαξία.
Πορεία και Συμπτώματα της Αναφυλαξίας
Η αναφυλαξία είναι μια ισχυρή αλλεργική αντίδραση που εξελίσσεται ταχύτατα και μπορεί να γίνει επικίνδυνη για τη ζωή. Τα συμπτώματα εμφανίζονται από διάφορα συστήματα του σώματος:
- Δέρμα: Εμφάνιση κνίδωσης ή/και αγγειοοιδήματος.
- Πεπτικό Σύστημα: Εμετοί, διάρροια και κοιλιακός πόνος.
- Αναπνευστικό Σύστημα: Καταρροή, φταρνίσματα, βήχας και δυσκολία στην αναπνοή.
- Κυκλοφορικό Σύστημα: Πτώση της αρτηριακής πίεσης που προκαλεί ζάλη, θολή όραση ή και λιποθυμία.
Όταν εμφανιστούν συμπτώματα από τουλάχιστον δύο από τα παραπάνω συστήματα, τότε η αλλεργική αντίδραση χαρακτηρίζεται ως αναφυλακτική. Αν η αναφυλαξία δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή πτώση της αρτηριακής πίεσης, προκαλώντας την κατάσταση που ονομάζεται αλλεργικό σοκ.
Αίτια της Αναφυλαξίας
- Τροφές: Στα παιδιά, συχνά αλλεργιογόνα είναι τα αυγά, το γάλα αγελάδας, τα φιστίκια, τα ψάρια, τα θαλασσινά, το σιτάρι και η σόγια. Στους εφήβους και τους ενήλικες, κυριαρχούν οι αλλεργίες στους ξηρούς καρπούς και τα θαλασσινά.
- Φάρμακα: Συμπεριλαμβάνονται τα αντιβιοτικά (π.χ. πενικιλίνη, αμοξικιλίνη), αναλγητικά και σκιαγραφικές ουσίες.
- Δηλητήρια εντόμων: Τσιμπήματα από μέλισσες, σφήκες και αράχνες.
- Υλικά: Το λατέξ από μπαλόνια ή προφυλακτικά.
- Άλλοι παράγοντες: Η σωματική άσκηση μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, καθώς και η έκθεση σε κρύο σε περιπτώσεις φυσικής κνίδωσης.
Αντιμετώπιση Αναφυλακτικής Αντίδρασης
Για την κατάλληλη αντιμετώπιση, είναι απαραίτητο ο ασθενής να γνωρίζει:
- Τι είναι αναφυλαξία.
- Τα συμπτώματα που μπορεί να προμηνύουν μια επικείμενη αναφυλακτική αντίδραση.
- Τις καταστάσεις που μοιάζουν με αναφυλαξία αλλά δεν είναι.
Η γνώση και η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι κρίσιμες για την αποφυγή σοβαρών επιπλοκών.
