Ο επιπεφυκότας είναι ένας λεπτός, ημιδιαφανής υμένας που καλύπτει την εσωτερική πλευρά των βλεφάρων και το λευκό τμήμα του ματιού, γνωστό ως σκληρός χιτώνας. Η φλεγμονή του επιπεφυκότα ονομάζεται επιπεφυκίτιδα και μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις και αλλεργίες. Όταν η αιτία είναι αλλεργιογόνα στον αέρα που έρχονται σε επαφή με τα μάτια, η κατάσταση αυτή ονομάζεται αλλεργική επιπεφυκίτιδα.

Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε τρεις μορφές: οξεία, εποχιακή και ολοετή.

Στην οξεία αλλεργική επιπεφυκίτιδα, τα συμπτώματα προκύπτουν από την άμεση έκθεση σε γνωστό αλλεργιογόνο, όπως για παράδειγμα η γούνα της γάτας. Χαρακτηρίζεται από έντονη φαγούρα, ερυθρότητα, δακρύρροια και πρήξιμο στα βλέφαρα, ενώ τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μέσα σε 24 ώρες από την απομάκρυνση του αλλεργιογόνου.

Η εποχιακή αλλεργική επιπεφυκίτιδα εμφανίζεται κατά τη διάρκεια περιόδων που υπάρχει γύρη στον αέρα. Τα αλλεργιογόνα ποικίλλουν ανά εποχή, με τα δέντρα να αποτελούν κύρια πηγή γύρης το χειμώνα και την άνοιξη, το γρασίδι την άνοιξη και το καλοκαίρι, και τα ζιζάνια στα τέλη του καλοκαιριού και το φθινόπωρο. Οι γεωγραφικές συνθήκες μπορεί να επηρεάσουν το πότε εμφανίζονται τα συμπτώματα.

Η ολοετής αλλεργική επιπεφυκίτιδα, από την άλλη, είναι μια χρόνια μορφή που προκαλείται από αλλεργιογόνα του εσωτερικού χώρου, όπως τα ακάρεα της σκόνης, οι μύκητες και τα επιθήλια ζώων.

Τα συμπτώματα της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας περιλαμβάνουν ερυθρότητα, φαγούρα, υδαρή έκκριση, αίσθημα καψίματος, ευαισθησία στο φως και πρήξιμο των βλεφάρων. Συνήθως επηρεάζονται και τα δύο μάτια, αν και τα συμπτώματα μπορεί να είναι εντονότερα στο ένα. Το τρίψιμο των ματιών συχνά επιδεινώνει την κατάσταση. Άτομα με αλλεργική επιπεφυκίτιδα έχουν συχνά ιστορικό άλλων αλλεργικών παθήσεων, όπως έκζεμα ή εποχιακές αλλεργίες.

Η διάγνωση της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας βασίζεται στη χαρακτηριστική κλινική εικόνα της, που τη διαφοροποιεί από άλλες μορφές επιπεφυκίτιδας, όπως η βακτηριακή ή η ιογενής. Ωστόσο, για την επιβεβαίωση της διάγνωσης απαιτείται αλλεργιολογικός έλεγχος, μέσω του οποίου εντοπίζονται τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα. Μετά τη διάγνωση, η θεραπεία περιλαμβάνει οδηγίες αποφυγής των αλλεργιογόνων, συστηματική φαρμακευτική αγωγή ή θεραπεία απευαισθητοποίησης. Παράλληλα, είναι σημαντική η θεραπεία της συνυπάρχουσας αλλεργικής ρινίτιδας για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Η βασική φροντίδα των ματιών αποτελεί επίσης κρίσιμο παράγοντα για τη διαχείριση της αλλεργικής επιπεφυκίτιδας. Το τρίψιμο των ματιών πρέπει να αποφεύγεται, καθώς επιδεινώνει τα συμπτώματα. Σε περιπτώσεις έντονου κνησμού, μπορούν να χρησιμοποιηθούν τεχνητά δάκρυα, κρύες κομπρέσες ή αντιισταμινικές σταγόνες. Επιπλέον, συνιστάται η ελαχιστοποίηση της έκθεσης στη γύρη, μένοντας σε εσωτερικούς χώρους κατά την περίοδο αιχμής, χρησιμοποιώντας κλιματισμό και κρατώντας κλειστά τα παράθυρα του σπιτιού και του αυτοκινήτου. Με την κατάλληλη φροντίδα και θεραπεία, η αλλεργική επιπεφυκίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.